 |
| ภาพจาก: Overclockzone |
หากย้อนไปเมื่อ 30 กว่าปีก่อน เกมประเภท Shoot 'em up หรือ Shmup เป็นเกมแนวยานยิงที่ได้รับความนิยมสูงมากทีเดียว ประกอบกับมีผู้พัฒนาเกมทยอยปล่อยเกมแนวที่ว่าออกมาให้เล่นกันเพียบชนิดที่ว่าตามเกมเซ็นเตอร์ต้องมีตู้เกมยานยิงอย่างน้อย 1 เกมตั้งอยู่ในร้าน ซึ่งบางเกมก็มีจุดเด่นเฉพาะตัวจนกลายเป็นตำนานถูกพูดถึงกันอยู่บ้าง
ถึงอย่างนั้นในยุคปัจจุบันนี้ จะสังเกตได้ว่าเราแทบจะไม่เห็นเกมยานยิงผุดออกมาเลย ถึงมีก็น้อยมากจนแทบจะไม่ถูกพูดถึง แต่อาจจะยกเว้นซีรี่ส์ Raiden กับ R-Type ที่เป็นเกม AAA ที่ยังคงเหลือรอดจนถึงวันนี้ หรือเกมยุคใหม่อย่างพวกซีรี่ส์ Touhou (เฉพาะภาคหลัก) แต่ก็ไม่เปรี้ยงปร้างเหมือนเมื่อก่อน
แล้วทำไมมันถึงเป็นเช่นนั้น เรื่องแบบนี้ย่อมมีที่มาที่ไปครับ และในวันนี้เราจะมาวิเคราะกันว่า ทำไมเกมแนว Shmup ถึงไม่เป็นที่นิยมนัก
หมายเหตุ: สำหรับในบทความนี้ผมจะพูดถึงในลักษณะเหมารวมทั้งโลกนะครับผม
ซึ่งจะต่างกับบทความเก่าก่อนหน้านี้ที่จะพูดถึงแค่เฉพาะในบ้านเราเท่านั้น
อ่านบทความย้อนหลังที่เกี่ยวข้อง:
5 เหตุผลที่ทำให้เกมแนวยานยิง ไม่ได้รับความนิยมในบ้านเรา
เกมเมอร์ต้องการความคุ้มค่า
ปฏิเสธไม่ได้เลยว่าในยุคสมัยนี้ความคุ้มค่าในการซื้อเกมต้องมาก่อน แน่นอนว่าเหล่าผู้พัฒนาเกมก็ต้องแข่งขันกันถอยเกมที่มีคอนเทนต์อัดแน่นและใช้เวลาเล่นให้จบนานที่สุดเข้าไว้เพื่อดึงลูกค้าให้มากที่สุด ดังจะเห็นได้จากการผุดของเกมแนวเนื้อเรื่องหรือเกมแนว RPG ที่ใช้เวลาในการดำเนินเนื้อเรื่องราว 20 ชั่วโมงขึ้นไปทำให้เกมเมอร์รู้สึกคุ้มค่ากับเกมราคาเต็มที่ซื้อมา ซึ่งผิดกับเกมแนว Shmup ที่หัวใจหลักของมันคือการเล่นเพื่อทำคะแนนให้ได้มากที่สุด และใช้เวลาดำเนินเนื้อเรื่องเพียงแค่ 30 นาทีก็จบแล้ว
เอาง่ายๆ สมมติว่า ถ้าให้คุณเลือกซื้อระหว่างเกมยานยิงระดับ AAA กับเกมแนว RPG ซึ่งทั้งสองเกมมีราคาเต็มอยู่ที่ 1,690 บาทเท่ากัน เชื่อเลยว่าเกมเมอร์ส่วนใหญ่คงเลือกซื้อเกม RPG อย่างแน่นอน เนื่องจากเกมยานยิงมีประมาณคอนเทนต์ที่น้อยดูไม่สมกับราคาเต็มของมันนั่นเอง เว้นเสียแต่ว่าจะชอบหรือเป็นเกมซีรี่ส์ระดับตำนานที่ถูกพูดถึงกันมากจริงๆถึงจะยอมซื้อ
อันที่จริงก็ไม่ใช่ทุกเกมเสมอไป บางเกมในปัจจุบันทางผู้พัฒนาก็มีการออกแบบคอนเทนต์ให้มีจำนวนฉากเยอะๆ ประมาณ 15-40 ด่าน และใช้เวลารวมในการเล่นประมาณ 3-4 ชั่วโมงเลยทีเดียว เช่น Dimension Drive กับ Freedom Finger เป็นต้น
เล่นง่าย แต่เล่นให้เก่งยาก
เป็นกำแพงของเกมยานยิงเลยก็ว่าได้ จริงอยู่ที่หลายๆคนอาจจะเล่นแบบเอาตัวรอดให้จบเกมเพียงอย่างเดียว แต่ความจริงแล้วการจะอัพเลเวลเล่นให้ทำแต้มคะแนนได้เยอะๆเพื่อแข่งขันทำอันดับกับผู้เล่นคนอื่นใน Leaderboard มันมีความซับซ้อนกว่านั้นมากๆ เพราะต้องศึกษาระบบการคิดคะแนนต่างๆของเกมนั้นๆ การวางแผน การเก็บไอเทม การใช้เทคนิคต่างๆ
ด้วยเหตุนี้ทำให้มันรู้สึกเข้าถึงยาก ซึ่งคนที่เก่งก็จะเก่งเทพระดับ Superplay ไปเลย และการที่คนธรรมดาจะฝึกฝนให้ถึงระดับนั้นต้องกินเวลามากจนทำให้หลายคนรู้สึกท้อแท้ไปเสียก่อน
กระสุนศัตรูท่วมจอ!
ความยากของเกมที่มากเกินไปก็อาจจะไม่ส่งผลดีนักโดยเฉพาะยุคนี้ที่ต้องการความง่ายๆ ซึ่งเกมยานยิงใหม่ๆในยุคปัจจุบันนี้ส่วนมากมักจะทำออกมาในรูปแบบที่เรียกกันว่า Bullet Hell ที่เน้นความยากจากการหลบกระสุนดั่งเกมตระกูลโซลในฉบับยานยิง เพื่อเอาใจเกมเมอร์รุ่นเก่าที่ต้องการความแปลกใหม่และความท้าท้าย
แต่ถ้านับแค่เฉพาะในส่วนของเกมเมอร์ทั่วไป ก็มีเพียงแค่ส่วนน้อยเท่านั้นที่ชื่นชอบความท้าท้าย ซึ่งรูปแบบเกมที่ต้องจดจ่ออยู่กับดงกระสุนตลอดเวลาพร้อมๆกับการทำคะแนนให้ดีจัดว่ายากพอตัวเลย และความผิดพลาดเพียงครั้งเดียวก็อาจชี้ผลแพ้ชนะกันได้ ฉะนั้นจึงต้องใช้สมาธิและความตั้งใจในการเล่นสูง จึงทำให้ไม่เหมาะสำหรับเกมเมอร์ทั่วไปสักเท่าไหร่ ถ้าคนที่ไม่ชอบอะไรยากๆ อาจจะโบกมือลาไปเลยก็ได้ แต่ถ้าใครชอบก็คือชอบไปเลยเช่นกัน
การมาของเกมแนว FPS / Flight Simulation
เป็นคู่แข่งที่น่ากลัวทีเดียวกับเกมยิงแนว FPS ซึ่งได้รับความนิยมอย่างต่อเนื่องกับรูปแบบเกมที่เข้าใจง่ายและมีความยืดหยุ่นสูง อีกทั้งยังเป็นแนวเกมที่ผู้เล่นทุกวัยเล่นได้และสามารถฝึกฝนเป็นโปรได้ง่ายกว่า Shmup เมื่อมันมีข้อได้เปรียบขนาดนี้จึงไม่แปลกเลยที่มันจะได้รับความนิยมอย่างรวดเร็ว
นอกจากเกม FPS ก็ยังมีเกมที่ธีมดูคล้ายคลึงกับเกมแนว Shmup แต่เปลี่ยนมาเป็นแบบ 3D แทนอย่างแนว Flight Simulation ที่นำโดยซีรี่ส์ Ace Combat มาอีก ก็ยิ่งทำให้เกมยานยิงแบบดั่งเดิมซบเซาหนักลงไปอีก
ผู้พัฒนารายใหญ่ไม่เหลียวแล
นอกจากรูปแบบเกมแล้วในเรื่องของธุรกิจเองเกมแนว Shmup ก็แทบไม่มีเกมจากบริษัทยักษ์ใหญ่ออกมา นั่นก็เพราะกระแสความนิยมที่น้อยและยังมีเกมแนวอื่นที่น่าสนใจกว่ามาเป็นกระแสหลักก็ไม่แปลกครับที่นักธุรกิจจะเล็งเห็นเรื่องตัวเลขเม็ดเงินก่อนทำให้นักลงทุนต่างไปทุ่มกับเกมกระแสหลักมากกว่า
ตัวอย่างที่เห็นได้ชัดเจนที่สุดคงยกให้กับกรณีของค่าย Cave ซึ่งในยุคแรกนั้นประสบความสำเร็จกับเกมแนว Shmup อย่างมากจนมีการสร้างเกมแนวนี้ออกมาอีกเรื่อยๆ จนกลายเป็นอีกหนึ่งค่ายเกมในตำนานของวงการเกมแนว Shmup แต่ทว่าในตอนนี้พวกเขากลับไม่ได้พัฒนาเกมแนวนี้ออกมาอีกแล้ว เนื่องจากไปโฟกัสกับเกมกระแสหลักในปัจจุบันที่ทำยอดขายได้มากกว่าเกมแนว Shmup นั่นเองครับ
ไม่เพียงแค่นั้น ด้วยจำนวนผู้เล่นที่น้อยจากเหตุผลที่ว่ามาข้างบนก็เป็นอีกหนึ่งเหตุผลที่ทำให้ผู้ลงทุนไม่มั่นใจว่ามันจะทำกำไรได้ดีแค่ไหน ดังนั้นเราจึงได้เห็นเกมยานยิงใหม่ๆมาจากกลุ่มนักพัฒนาอินดี้ ไม่ก็เป็นพวกเกมเก่าที่เอามาปัดฝุ่นพอร์ตลงเครื่องรุ่นใหม่หรือรีเมดซะส่วนใหญ่ แถมยังดึงดูดลูกค้าหน้าใหม่ไม่ได้มาก จะมีก็แต่กลุ่มลูกค้าเก่า
ไม่ค่อยมีเนื้อเรื่องให้ติดตาม
นี่ก็เป็นประเด็นที่น่าสนใจเพราะเกมยานยิงที่เน้นเนื้อเรื่องแบบจริงๆจังๆ มักไม่ค่อยมีออกมาให้เห็นเท่าไหร่นัก อย่างมากก็เพียงแค่แนะนำเรื่องราวแบบคร่าวๆก่อนเริ่มเกม กับบทสรุปหลังเกมจบเท่านั้น และด้วยความที่เกมกระแสหลักในปัจจุบันส่วนใหญ่จะเน้นเนื้อเรื่องค่อนข้างมาก และก็มีผู้เล่นหลายคนที่ต้องการเสพเนื้อเรื่องมากกว่าเล่นให้มันจบๆไป ก็เป็นอีกปัจจัยที่ทำให้เกมยานยิงไม่ปังในปัจจุบันก็เป็นได้
สรุปแล้วก็คือเกมแนว Shmup นี้ ไม่ใช่เกมที่เหมาะกับทุกคนครับ เพราะมันไม่ใช่เกมที่เข้าถึงง่าย เนื่องจากต้องอาศัยทักษะด้านสายตาและการตอบสนองที่สูงกว่าแนวเกมทั่วไป มันถึงเป็นเกมที่ค่อนข้างเฉพาะกลุ่ม และคนที่จะเล่นมันได้ต้องชอบความท้าทายและชอบการแข่งขันทำคะแนน ที่สำคัญคือ ต้องอดทนและมีเวลาให้กับมันด้วยครับ ถึงจะสามารถเล่นได้อย่างเข้าถึงและสนุกไปกับมัน
ถึงอย่างนั้นในยุคปัจจุบันนี้ จะสังเกตได้ว่าเราแทบจะไม่เห็นเกมยานยิงผุดออกมาเลย ถึงมีก็น้อยมากจนแทบจะไม่ถูกพูดถึง แต่อาจจะยกเว้นซีรี่ส์ Raiden กับ R-Type ที่เป็นเกม AAA ที่ยังคงเหลือรอดจนถึงวันนี้ หรือเกมยุคใหม่อย่างพวกซีรี่ส์ Touhou (เฉพาะภาคหลัก) แต่ก็ไม่เปรี้ยงปร้างเหมือนเมื่อก่อน
แล้วทำไมมันถึงเป็นเช่นนั้น เรื่องแบบนี้ย่อมมีที่มาที่ไปครับ และในวันนี้เราจะมาวิเคราะกันว่า ทำไมเกมแนว Shmup ถึงไม่เป็นที่นิยมนัก
หมายเหตุ: สำหรับในบทความนี้ผมจะพูดถึงในลักษณะเหมารวมทั้งโลกนะครับผม
ซึ่งจะต่างกับบทความเก่าก่อนหน้านี้ที่จะพูดถึงแค่เฉพาะในบ้านเราเท่านั้น
อ่านบทความย้อนหลังที่เกี่ยวข้อง:
5 เหตุผลที่ทำให้เกมแนวยานยิง ไม่ได้รับความนิยมในบ้านเรา
เกมเมอร์ต้องการความคุ้มค่า
ปฏิเสธไม่ได้เลยว่าในยุคสมัยนี้ความคุ้มค่าในการซื้อเกมต้องมาก่อน แน่นอนว่าเหล่าผู้พัฒนาเกมก็ต้องแข่งขันกันถอยเกมที่มีคอนเทนต์อัดแน่นและใช้เวลาเล่นให้จบนานที่สุดเข้าไว้เพื่อดึงลูกค้าให้มากที่สุด ดังจะเห็นได้จากการผุดของเกมแนวเนื้อเรื่องหรือเกมแนว RPG ที่ใช้เวลาในการดำเนินเนื้อเรื่องราว 20 ชั่วโมงขึ้นไปทำให้เกมเมอร์รู้สึกคุ้มค่ากับเกมราคาเต็มที่ซื้อมา ซึ่งผิดกับเกมแนว Shmup ที่หัวใจหลักของมันคือการเล่นเพื่อทำคะแนนให้ได้มากที่สุด และใช้เวลาดำเนินเนื้อเรื่องเพียงแค่ 30 นาทีก็จบแล้ว
เอาง่ายๆ สมมติว่า ถ้าให้คุณเลือกซื้อระหว่างเกมยานยิงระดับ AAA กับเกมแนว RPG ซึ่งทั้งสองเกมมีราคาเต็มอยู่ที่ 1,690 บาทเท่ากัน เชื่อเลยว่าเกมเมอร์ส่วนใหญ่คงเลือกซื้อเกม RPG อย่างแน่นอน เนื่องจากเกมยานยิงมีประมาณคอนเทนต์ที่น้อยดูไม่สมกับราคาเต็มของมันนั่นเอง เว้นเสียแต่ว่าจะชอบหรือเป็นเกมซีรี่ส์ระดับตำนานที่ถูกพูดถึงกันมากจริงๆถึงจะยอมซื้อ
อันที่จริงก็ไม่ใช่ทุกเกมเสมอไป บางเกมในปัจจุบันทางผู้พัฒนาก็มีการออกแบบคอนเทนต์ให้มีจำนวนฉากเยอะๆ ประมาณ 15-40 ด่าน และใช้เวลารวมในการเล่นประมาณ 3-4 ชั่วโมงเลยทีเดียว เช่น Dimension Drive กับ Freedom Finger เป็นต้น
เล่นง่าย แต่เล่นให้เก่งยาก
 |
| ภาพจาก: https://whatnerd.com/modern-shoot-em-ups-shmups/ |
ด้วยเหตุนี้ทำให้มันรู้สึกเข้าถึงยาก ซึ่งคนที่เก่งก็จะเก่งเทพระดับ Superplay ไปเลย และการที่คนธรรมดาจะฝึกฝนให้ถึงระดับนั้นต้องกินเวลามากจนทำให้หลายคนรู้สึกท้อแท้ไปเสียก่อน
กระสุนศัตรูท่วมจอ!
 |
| ภาพจาก: https://www.pcgamesn.com/cave-schmups-coming-to-pc-this-year-the-most-bullets-youll-ever-see-on-screen |
แต่ถ้านับแค่เฉพาะในส่วนของเกมเมอร์ทั่วไป ก็มีเพียงแค่ส่วนน้อยเท่านั้นที่ชื่นชอบความท้าท้าย ซึ่งรูปแบบเกมที่ต้องจดจ่ออยู่กับดงกระสุนตลอดเวลาพร้อมๆกับการทำคะแนนให้ดีจัดว่ายากพอตัวเลย และความผิดพลาดเพียงครั้งเดียวก็อาจชี้ผลแพ้ชนะกันได้ ฉะนั้นจึงต้องใช้สมาธิและความตั้งใจในการเล่นสูง จึงทำให้ไม่เหมาะสำหรับเกมเมอร์ทั่วไปสักเท่าไหร่ ถ้าคนที่ไม่ชอบอะไรยากๆ อาจจะโบกมือลาไปเลยก็ได้ แต่ถ้าใครชอบก็คือชอบไปเลยเช่นกัน
การมาของเกมแนว FPS / Flight Simulation
 |
| ภาพจาก: https://medium.com/@robanidwards/counter-strike-global-offensive-steam-code-7ccdb4ed6b2f |
นอกจากเกม FPS ก็ยังมีเกมที่ธีมดูคล้ายคลึงกับเกมแนว Shmup แต่เปลี่ยนมาเป็นแบบ 3D แทนอย่างแนว Flight Simulation ที่นำโดยซีรี่ส์ Ace Combat มาอีก ก็ยิ่งทำให้เกมยานยิงแบบดั่งเดิมซบเซาหนักลงไปอีก
ผู้พัฒนารายใหญ่ไม่เหลียวแล
 |
| ภาพจาก: https://wastingtimewithmikeandari.wordpress.com/2008/05/12/best-mame-shooters/ |
ตัวอย่างที่เห็นได้ชัดเจนที่สุดคงยกให้กับกรณีของค่าย Cave ซึ่งในยุคแรกนั้นประสบความสำเร็จกับเกมแนว Shmup อย่างมากจนมีการสร้างเกมแนวนี้ออกมาอีกเรื่อยๆ จนกลายเป็นอีกหนึ่งค่ายเกมในตำนานของวงการเกมแนว Shmup แต่ทว่าในตอนนี้พวกเขากลับไม่ได้พัฒนาเกมแนวนี้ออกมาอีกแล้ว เนื่องจากไปโฟกัสกับเกมกระแสหลักในปัจจุบันที่ทำยอดขายได้มากกว่าเกมแนว Shmup นั่นเองครับ
ไม่เพียงแค่นั้น ด้วยจำนวนผู้เล่นที่น้อยจากเหตุผลที่ว่ามาข้างบนก็เป็นอีกหนึ่งเหตุผลที่ทำให้ผู้ลงทุนไม่มั่นใจว่ามันจะทำกำไรได้ดีแค่ไหน ดังนั้นเราจึงได้เห็นเกมยานยิงใหม่ๆมาจากกลุ่มนักพัฒนาอินดี้ ไม่ก็เป็นพวกเกมเก่าที่เอามาปัดฝุ่นพอร์ตลงเครื่องรุ่นใหม่หรือรีเมดซะส่วนใหญ่ แถมยังดึงดูดลูกค้าหน้าใหม่ไม่ได้มาก จะมีก็แต่กลุ่มลูกค้าเก่า
ไม่ค่อยมีเนื้อเรื่องให้ติดตาม
นี่ก็เป็นประเด็นที่น่าสนใจเพราะเกมยานยิงที่เน้นเนื้อเรื่องแบบจริงๆจังๆ มักไม่ค่อยมีออกมาให้เห็นเท่าไหร่นัก อย่างมากก็เพียงแค่แนะนำเรื่องราวแบบคร่าวๆก่อนเริ่มเกม กับบทสรุปหลังเกมจบเท่านั้น และด้วยความที่เกมกระแสหลักในปัจจุบันส่วนใหญ่จะเน้นเนื้อเรื่องค่อนข้างมาก และก็มีผู้เล่นหลายคนที่ต้องการเสพเนื้อเรื่องมากกว่าเล่นให้มันจบๆไป ก็เป็นอีกปัจจัยที่ทำให้เกมยานยิงไม่ปังในปัจจุบันก็เป็นได้
สรุปแล้วก็คือเกมแนว Shmup นี้ ไม่ใช่เกมที่เหมาะกับทุกคนครับ เพราะมันไม่ใช่เกมที่เข้าถึงง่าย เนื่องจากต้องอาศัยทักษะด้านสายตาและการตอบสนองที่สูงกว่าแนวเกมทั่วไป มันถึงเป็นเกมที่ค่อนข้างเฉพาะกลุ่ม และคนที่จะเล่นมันได้ต้องชอบความท้าทายและชอบการแข่งขันทำคะแนน ที่สำคัญคือ ต้องอดทนและมีเวลาให้กับมันด้วยครับ ถึงจะสามารถเล่นได้อย่างเข้าถึงและสนุกไปกับมัน